Kattenweetjes en Trivia

Hoe lang slapen katten?

Katten zijn notoire langslapers. In tegenstelling tot mensen die gemiddeld "slechts" 8 uur per nacht slapen kunnen poezen gemakkelijk 13u per dag slapen. Sommige grote katachtigen zoals tijgers, slapen nog langer, tot wel 16 uur op een dag! Dit is echter geen record in het dierenrijk. De kleine bruine vleermuis is slechts 4 uur per dag wakker. Ook de koala blijft graag in bed liggen, volgens sommigen slapen deze schattige Australische diertjes 22 uur op een dag, maar volgens onderzoek is dit toch een schromelijke overdrijving en liggen ze slechts 14 uur op een dag te snurken.

De grootste katachtige

De grootste katachtigen zijn lijgers, een kruising tussen leeuwen en tijgers. Het gaat dus om een hybride diersoort: een diersoort waarvan de ouders tot een verschillende soort behoren. Lijgers zijn reusachtige katachtigen die tot wel 3 meter lang kunnen worden en waarvan de mannetjes steriel (onvruchtbaar) zijn. Vrouwelijke lijgers kunnen meestal wel kweken met een tijger of met een leeuw.

Tijgers en leeuwen komen elkaar in de natuur nooit tegen want ze delen hun habitat niet. Lijgers worden dus enkel in gevangenschap geboren.

Soms maakt men ook nog een onderscheid tussen een lijger en een teeuw. Een lijger is dan het product van een kruising tussen een mannelijke leeuw en een vrouwelijk tijger. Een teeuw heeft een tijger als vader en een leeuwin als moeder.

Men kan ook vrouwelijke lijgers laten paren met mannelijke leeuwen: het resultaat is een leelijger. Een kruising van een vrouwtjeslijger met een mannelijke tijger noemt men een tilijger.

lijger
Een lijger

De grootste bekende katachtige is de lijger Hercules. Ondanks zijn grootte en vervaarlijk uiterlijk is Hercules werkelijk poeslief!

De kleinste katachtige

Onze huiskat is één van de kleinste katachtigen, maar een andere soort is nog kleiner: de zwartvoetkat wordt maar tussen 25 en 50cm lang voor een gewicht van 1 tot 3 kg.

zwartvoetkat
© Pierre de Chabannes pour https://www.photozoo.org (cc2.5)

Kat met kortste poten

Fizz Girl, een 2 jaar oude Munchkin, werd in 2012 door het Guiness Book of World Records tot de kleinste kat ter wereld gebombardeerd. Een gemiddelde kat heeft een schofthoogte van 25cm. Bij Fizz Girl, die te bewonderen is in onderstaande video, is dit maar 15,24cm. Dat belet haar niet om kattenstreken uit te halen!

In 2013 brak een rasgenoot het record: de drie jaar oude Cye klokte af op slechts 13,6cm.

Zoals het gaat met records houden ze zelden lang stand. In 2014 deed nog een andere Munchkin een gooi naar het record. Pixel zou volgend zijn baasje nog kleiner zijn. Het record werd echter nog niet officieel bekrachtigd.

Kattenharen verwijderen

Kattenharen kunnen erg vervelend zijn. Een makkelijke en goedkope manier om ze te verwijderen is met een vochtige latex handschoen! Andere manieren voor het kattenharen verwijderen.

Hoe katten drinken

Katten hebben een gesofisticeerde techniek ontwikkeld om vloeistoffen (zoals melk) tot zich te nemen. Dat blijkt uit een studie van het Massachusetts Institute of Technology, Virginia Tech en de Universiteit van Princeton.

In tegenstelling tot honden, die hun drinken met hun tong opscheppen, maken katten (alle katachtigen zelfs) gebruik van een andere techniek.

Slow motion beelden tonen hoe de tip van de tong naar achteren gekruld wordt, als een letter 'j'. Dit is meteen het enige deel van de tong dat het drinken raakt. Wanneer de tong het oppervlak van de vloeistof raakt, trekt de kat de tong snel in. Zo ontstaat een "zuil" tussen het oppervlak en de bewegende tong. De kat sluit vervolgens de mond, zodat de top van de zuil wordt "afgeknepen" en ze de vloeistof binnenkrijgt.

De "zuil" wordt gevormd door de delicate balans tussen zwaartekracht - die de vloeistof naar beneden trekt - en de neiging van vloeistof om te blijven bewegen in de richting waar ze heen gaat. Huiskatten, tijgers, leeuwen en jaguars kunnen instinctief deze balans vinden.

Een huiskat likt gemiddeld vier keer per seconden, waarbij telkens 0,1 milliliter melk of water wordt opgenomen. Grotere katachtigen likken trager om de balans intact te houden.

De langste kat ter wereld

Het Guiness Book of Records heeft er een nieuwe kat bij: Stewie, een Maine Coon, werd uitgeroepen tot 'Langste Kat ter Wereld'. Het beestje meet maar liefst 123cm van het tipje van de neus tot het puntje van zijn staart.

Helaas overleed Stewie begin 2013 aan de gevolgen van kanker.

Katten en Koffie

Kopi Luwak of Civetkoffie is de kaviaar onder de koffiesoorten. De koffiebonen die voor deze koffie worden gebruikt, werden gerecupereerd uit de keutels van de luwak, een civetkat die oa voorkomt op het Indonesische eiland Java. De hoge prijs wordt niet veroorzaakt doordat de gebruikte koffiebessen zelf zo zeldzaam zijn, maar door het zeer speciale productieproces.

De koffiebes wordt verbouwd op plantages. Hier wordt deze gegeten door de loewak, een civetkatachtige. Het vruchtvlees wordt verteerd, maar de pit blijft intact en passeert het maag-darmkanaal. Door fermentatie krijgt deze zijn geliefde exquise smaak. De pitten worden hierna teruggevonden in de ontlasting van de kat. De pitten worden vervolgens gewassen. Om de smaak zoveel mogelijk te behouden, worden de pitten meestal licht geroosterd. Aangezien de uitgepoepte bessen moeilijk te vinden zijn, is de prijs zeer hoog en heeft de koffie een exclusief karakter.

Het product komt onder andere voor in de Filipijnen (waar het Kape Alamid genoemd wordt), in Vietnam, in Zuid-India en op de Indonesische eilanden Sumatra, Java en Celebes. In Indonesië is er een gemeenschap van Kayuma's die zich bezig houdt met het opsporen van keutels van luwaks en hier de koffiebonen uithaalt. Een zeer arbeidsintensief werkje, want per jaar kunnen ze maximum 230 kilogram luwak-koffie samen krijgen. Vandaar ook het hoge prijskaartje.

Kopi is het Indonesische woord voor "koffie" en Luwak is de lokale naam voor deze katachtige die de rauwe rode koffiebessen eet.

kopiluwak

Hebben katten negen levens?

Uiteraard niet! Een kat heeft één leven, net als alle andere dieren. Er is echter wel een reden waarom zo vaak gezegd wordt dat katten negen levens hebben: katten zijn ongewoon sterke dieren en overleven de meest vreselijke ongevallen, vaak zonder al te veel erg. Dit komt omdat het lichaam van de kat heel anders gebouwd is dan het lichaam van bijvoorbeeld de mens.

Katten hebben een zeer goed ontwikkeld evenwichtsorgaan. Bij een val zullen ze zich zeer snel in de juiste houding draaien zodat ze op hun poten terecht komen. De poten van katten hebben bovendien gebogen gewrichten zodat de schok gebroken wordt: de knie van mensen is bijvoorbeeld een rechte lijn wanneer we stilstaan, bij katten bevinden boven- en onderbeen zich steeds in een hoek. Daarbij komt nog dat katten uiteraard veel minder wegen en kleiner zijn hetgeen een lagere impact tot gevolg heeft.

Vraag het aan eender welke dierenarts en hij zal beamen dat katten een onvoorstelbaar vermogen hebben om te helen.

Vreemd genoeg wijzen studies uit dat katten meer kans hebben om te overleven als ze van hoger dan de zevende verdieping van een gebouw vallen, vergeleken met katten die van verdieping twee tot zes vallen! Dit komt omdat katten als ze vallen een houding aannemen die hun val vertraagd, met de poten uit elkaar om zoveel mogelijk wind te vangen en dus de val af te remmen. Katten die van hoger vallen hebben meer tijd om zich in de optimale positie te manouvreren om de val optimaal te breken bij de impact.

Onderstaand filmpje bewijst dat katten een hoge val zonder al te veel erg kunnen overleven:

Flehmen - Het zesde zintuig van de kat

Katten hebben net zoals paarden en slangen een vomeronasaal orgaantje in hun gehemelte: het orgaan van Jacobson. Als een kat dit orgaan gebruikt, opent hij zijn bek in een grimas die het midden houdt tussen grijns en gapen, het zogenaamde flehmen. Met behulp van de tong worden geuren naar het orgaan van Jacobson gebracht en vandaar vanuit de neus naar de hypothalamus. In mensentaal betekent dit dat een kat min of meer geuren kan proeven.

De kat in het onderstaande filmpje is aan het flehmen:

Notoire Kattenvrienden

Onze bezoekers zijn niet de enige kattenvrienden! Beroemde kattenvrienden zijn onder andere Winston Churchill (7 stuks), Ernest Hemingway (niet minder dan 30 exemplaren in de loop van zijn leven!), Mark Twain (ook 8), Yoko Ono (3) en Martha Stewart (3).
Klik hier voor meer beroemde kattenvrienden.

Notoire Kattenhaters

Niet iedereen houdt van katten. Er zijn zelfs mensen die katten haten!

Ook enkele illustere historische figuren waren allesbehalve kattenvrienden:

  • Dwight D. Eisenhower
  • Koning Henri III van Frankrijk (16de eeuw)
  • Georges Louis Leclerc de Buffon, een Franse naturalist (18de eeuw) die beweerde dat katten een aangeboren boosaardigheid hebben
  • Napoleon Bonaparte had een kattenfobie
  • Julius Caesar leed eveneens aan ailurofobie
  • Johannes Brahms: de Duitse componist had als hobby de buurtkatten met pijl en boog te beschieten
  • Adolf Hitler

Kitlers

Er is een hype op het internet over katten die op Hitler lijken: cats that look like Hitler of Kitlers.

Het gaat over (meestal witte) katten die een zwart vlekje onder de neus hebben.

Iemand zette zelfs een website online over het onderwerp!

Sommige kattenliefhebbers zien er de humor niet van in en vinden het een schande dat hun lievelingsdier wordt vergeleken met een van de grootste massamoordenaars van de geschiedenis.

Ironisch genoeg haatte Hitler katten.

witte dove katWit en Doof

Witte katten zijn vaak doof. Dit is genetisch bepaald. Witte katten met blauwe ogen zijn vaker doof dan witte katten met normale oogkleur.

Niet alle witte katten met blauwe ogen zijn echter doof.

Een dove kat kan perfect functioneren als huisdier, maar het is aan te raden om ze niet buiten te laten.  

Waarom valt 'werelddierendag' op 4 oktober?

Op die dag in 1226 stierf Franciscus van Assisi, de patroonheilige van alle dieren. Tijdens een internationaal dierenbeschermingscongres in Wenen in 1929 werd de sterfdatum van de heilige man officieel uitgeroepen tot dierenhoogdag.

lapjeskat
foto: Sannse
Welk geslacht heeft een lapjeskat?

De lapjeskat is een kat met de kleuren wit, ros en zwart die de vacht er doen uitzien als een lappendeken. Het gen voor de kleur zwart of ros zit op het X-geslachtschromosoom. Het gen voor de kleur wit zit op een ander chromosoom. Schildpadkatten zijn daarom bijna altijd vrouwelijk: ze hebben immers twee X-chromosomen nodig. Toch komen er af en toe lapjeskat-katers voor; een onderzoek wees uit dat één op de 3000 geboorten een schildpadkater oplevert. Dit wordt veroorzaakt door een afwijking in het aantal chromosomen. Deze katers hebben niet 2 maar 3 geslachtschromosomen - X, X en Y - en zijn steriel (onvruchtbaar).

Hoe oud is de oudste kat ter wereld?

Een huiskat wordt gemiddeld 14 jaar. De oudste huiskat volgens het Guinness Book of Records heette 'Creme Puff' en is geboren in Texas in 1967. Creme Puff overleed op 6 augustus 2005 op de gezegende leeftijd van 38 jaar en 3 dagen.

De grootste kat ter wereld?

De Siberische tijger is de grootste levende kat ter wereld en kan tot wel 3 meter lang worden. Het is een dier met een zeldzame gratie en schoonheid. Jammer genoeg is hij in het wild zo zeldzaam geworden, dat het merendeel van deze tijgers in dierentuinen leeft.

siberische tijger

Ook een lijger - een kruising tussen een leeuw en een tijger, kan tot 3 meter lang worden.

Dat lijgers geen katjes zijn om zonder handschoenen aan te pakken, ontdekte een verzorger in Oklahoma in oktober 2008: hij werd aangevallen tijdens het voederen van het dier en overleed later aan zijn verwondingen.

Bekijk onderstaand filmpje om een idee te krijgen van hoe groot lijgers zijn:

Grootste kattenras

Het grootste kattenras is de Maine Coon. Leo was een Maine Coon die van neus tot staartpunt 121.9 cm lang was!

De kleinste huiskat?

Mr Peebles, uit Illinois in de Verenigde Staten, is volgens het Guinness Book of Records de kleinste kortharige huiskat. De kater meet amper 15,5 centimeter en is daarmee even groot als een gemiddeld kitten van 6 maand.  Mr Peebles is twee jaar oud, weegt ongeveer 1 kg en past perfect in een 20 cl Glas. 

De kleinste katachtige is de zwartvoetkat uit zuidelijk Afrika en wordt tussen 25 en 50cm lang.

De dikste huiskat?

Het Guinness Book of Records houdt dit niet meer omdat de organisatie achter het boek met records wil personen niet aanmoedigen hun huisdieren vet te mesten.
Toen men de score nog bijhield, was de kat in het filmpje de onfortuinlijke winnaar van deze wedstrijd. Himmy uit Australië woog maar liefst 21,3kg!

Katten en Andere Katachtigen

Er werden al fossielen van katten gevonden die ongeveer 40 miljoen jaar oud waren. De hedendaagse katten evolueerden uit een gemeenschappelijke voorouder met de civetkat en de mangoest.

De huiskat behoort samen met ongeveer 70 andere diersoorten tot de dierenfamilie der katachtigen. Deze kunnen onderverdeeld worden in 3 subfamilies:

  • Kleine Katten (Felinae): kleinere en spinnende katten. Tot deze groep behoren oa. de huiskat, de lynx en de poema.
  • Grote Katten (Pantherinae): grotere en brullende katten, zoals de leeuw, de tijger, de panther (of luipaard) en de jaguar.
  • Jachtluipaarden (Acinonychinae): de cheetah, het snelste landdier ter wereld en de enige kat die zijn klauwen niet kan terugtrekken.

Kijk hier voor meer informatie over katachtigen.

Katten wereldwijd

Katten hebben de wereld veroverd! Van de zeven continenten (Azië, Afrika, Noord-Amerika, Latijns-Amerika, Antarctica, Europa en Oceanië) is enkel Antarctica kattenloos.

antarctica

Gezondheidsweetjes

Aspirine en chocolade zijn erg giftig voor katten!

Katten hebben 4 paar snorharen. De 2 bovenste paren kunnen afzonderlijk van de 2 onderste paren bewegen.

Katten hebben 60 tot 80 miljoen reukcellen. Mensen hebben er slechts 5 tot 20 miljoen.

Gecastreerde katers leven gemiddeld 2 tot 3 jaar langer dan niet-gecastreerde katers. Dit komt voornamelijk omdat ze minder vechten (en dus minder kans hebben op besmettelijke ziektes zoals leucose en kattenaids) en minder zwerven (minder zwerven betekent ook minder ongelukken).

Vers ananassap lost haar op en vermindert het aantal haarballen bij katten. Regelmatig borstelen helpt natuurlijk ook!

Het is een mythe dat katten een nestje moeten krijgen om gezond te zijn. Vroeg steriliseren beschermd juist tegen ziektes zoals melkkliertumoren en baarmoederontsteking.

Katten hebben in rust een hartslag tussen 120 en 200 slagen per minuut en ademen tussen 20 en 40 keer per minuut.

In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht zijn katten niet kleurenblind: ze kunnen minstens groen, blauw en rood onderscheiden.

Katten kunnen tot 7 maal hun eigen hoogte springen. Indien mensen dit ook zouden kunnen zouden we 12 meter hoog springen.

Poezen spinnen niet alleen als ze zich goed voelen. Ook bij erge pijn, zoals tijdens een bevalling, spinnen katten.

Men geeft best geen koemelk aan katten. Veel poezen krijgen er diarree van. Poezen kunnen het lactose in koemelk niet verteren. Kattenmelk is melk zonder lactose.

Ook katten hebben melktanden. Ze verliezen deze tussen de leeftijd van 3 en 7 maanden. Bij jonge katten kan men aan de hand van het gebit de leeftijd schatten. Bij oudere katten wordt dit moeilijker.

Katten slapen ongeveer 65% van de tijd. Er is geen enkel dier dat beter doet!

Katten hebben normaal 5 tenen aan elke voorpoot en 4 aan elke achterpoot. Eén kat had echter 28 tenen! De aandoening waarbij katten (of andere dieren) meer tenen of vingers hebben dan normaal heet polydactylie. Het kattenras de Blauwe Rus lijkt meer last te hebben van polydactylie dan andere kattenrassen.

Kattenogen lijken licht te geven in het donker omdat ze een extra reflecterende laag - het tapetum lucidum in het netvlies van hun ogen hebben. Dit laat ze toe om beter te kunnen zien in het donker. Vergeleken met mensen hebben katten maar een zesde van de hoeveelheid licht nodig om te kunnen zien.

Katten kunnen hun oren over 180° bewegen. Dit wordt toegelaten door de 32 spieren die ze in elk oor hebben. Mensen moeten het doen met slechts 6 spieren per oor.

Katten hebben weerhaakjes op hun tong. Dit kan men voelen wanneer de kat likt: de tong is erg ruw.

Voortplantingsweetjes

Poezen zijn ongeveer 63 dagen zwanger.

Meestal werpt een poes tussen 1 en 8 kittens (meestal 3 tot 6). In Zuid-Afrika was er een Pers die 14 levende kittens ter wereld bracht in één worp.

Poezen kunnen 2 of 3 nestjes per jaar werpen.

Katten zijn geslachtsrijp rond de leeftijd van 6 maanden.

De meest vruchtbare poes was Dusty uit Texas, USA in de jaren 40 en 50. Ze kreeg op 18 jarige leeftijd haar laatste nestje en had in totaal 420 kittens ter wereld gebracht.

Een mannelijke en vrouwelijke kat kunnen in 7 jaar tijd in totaal 420.000 nakomelingen hebben!

Meer informatie over de voortplanting van katten.

Katten kosten geld!

De gemiddelde Amerikaanse katteneigenaar spendeert per jaar bijna 1.000 dollar aan zijn huisdier. Voor mensen met honden ligt dit cijfer rond de 1.500 dollar. De grootste kosten zijn te wijten aan voeding en diergeneeskundige zorgen. De gemiddelde Belgische huisdieren bezitter geeft 186 euro uit aan zijn dier.

1 op 7 katteneigenaars kopen een verjaardagsgeschenk voor hun lieveling.

Alle Amerikanen samen spenderen per jaar meer dan 40 miljard dollar aan huisdieren.

Katten in België en Nederland

1 op 4 Belgische huishoudens heeft minstens 1 kat. In Nederland ligt dit cijfer op 47%.

Er zijn ongeveer 3,6 miljoen katten in Nederland en 2 miljoen katten in België. Dit cijfer houdt geen rekening met zwerfdieren en katten in asielen.

In 2004 gaven alle Belgen samen voor meer dan 183 miljoen euro uit aan kattenvoeding.

En wist je dit?

Het kattenluikje werd uitgevonden door Sir Isaac Newton (1643-1727), de ontdekker van de zwaartekracht.

Het oud Egyptische woord voor kat was mau, wat 'zien' betekent. De Egyptische Mau is nu ook een erkend ras.

Huiskatten zijn de enige kattensoort die hun staart verticaal houden bij het lopen. Alle andere kattensoorten houden de staart horizontaal of tussen de benen.

Jachtluipaarden zijn de snelste landdieren en halen tot wel 120km/u. Huiskatten halen maximaal 50 km/u. Ter vergelijking: de snelste mens ter wereld - Usain Bolt - haalde tijdens het wereldrecord 100m een gemiddelde snelheid van ongeveer 38km/u.

In het oude Egypte scheerden alle gezinsleden de wenkbrauwen af als teken van rouw wanneer de huiskat stierf.

Ailurofobie is een panische angst voor katten. Bekende patiënten waren Napoleon en Julius Caesar.

Er zijn ongeveer 100 kattenrassen.

Er zijn ongeveer 500 miljoen huiskatten in de wereld.

Bijna 2 op 3 eigenaars laten hun kat in hun bed slapen.

Als katten drinken scheppen ze het water op door met de tong naar beneden te rollen.

Katten kunnen enkel ter hoogte van hun poten zweten, er zijn geen zweetklieren op de andere lichaamsdelen.

Katten kunnen tot 6 maal hun eigen lengte omhoog springen. Als een mens dit zou kunnen was het wereldrecord hoogspringen 12 meter!

Katten kunnen hogere geluiden horen dan honden en mensen.

Een spinnende kat genereert een vibratie aan 20 tot 30 Hertz (aantal trillingen per seconde).

litterkwitter
"Als er een universeel geluid moest zijn dat de vrede moest uitbeelden, zou ik stemmen voor kattengespin." - Barbara L. Diamond